Activiteiten die de bezetter ondersteunen met de bedoeling diens politieke plannen uit te voeren en/of eigen politieke plannen te realiseren. De politieke collaboratie krijgt vorm in het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), De Algemene-SS Vlaanderen (ASSVL), de Duits-Vlaamse Arbeidsgemeenschap (DeVlag), Rex en in een aantal kleinere organisaties.
Het VNV wil Vlaanderen onafhankelijk maken in een door Duitsland geleid Germaans Europa en als Vlaamse nationaalsocialistische eenheidspartij alle macht naar zich toe trekken. Dit laatste wordt verhinderd door de bezetter die enerzijds de Belgische staat voorlopig om economische redenen handhaaft en anderzijds steun verleent aan de Algemene-SS Vlaanderen en de DeVlag die Vlaanderen willen aanhechten bij Duitsland. In Franstalig België wil Léon Degrelle met Rex een fascistische Belgische staat vormen onder zijn leiding tot hij zich vanaf 1943 opwerpt als leider van de Waalse Groot-Duitse strekking.
Hitler laat de politieke toekomst van België open, mede door de aanwezigheid van het staatshoofd in het bezette land. Leopold III zoekt een vergelijk met Duitsland maar wordt door Hitler afgewezen. Die beveelt het bezettingsbestuur de Vlamingen te bevoordeligen. Zo kan het VNV de geprivilegieerde partij worden. Rex speelt noodgedwongen de tweede viool tot Degrelle er in slaagt de Walen te doen erkennen als Germanen. In juli 1944 wordt hij door Hitler erkend als leider van het “Waalse volksdeel” naast DeVlag-leider Jef Van de Wiele als leider van het “Vlaamse volksdeel”. Het VNV wordt politiek uitgerangeerd.
Het leveren van mankracht voor de oorlogs- en bezettingsactiviteiten is een manier om loyaliteit aan de bezetter te bewijzen en tegelijk een machtsbasis te verwerven. De rekrutering van personeel voor militaire eenheden, paramilitaire bewakingseenheden en allerhande administratieve en economische controlediensten gebeurt vaak via collaborerende partijen die in een onderling opbod strijden voor de gunst van de bezetter. Naast het lidmaatschap van een collaborerende politieke groepering en/of het openlijk verkondigen van standpunten ten gunste van de bezetter kan politieke collaboratie dan ook vormen aannemen van administratieve, culturele, paramilitaire, militaire en politionele collaboratie.
Van den Wijngaert, Mark, Bruno De Wever, Dirk Luyten, Fabrice Maerten, Patrick Nefors, Luc Vandeweyer, and Marnix Beyen. België Tijdens de Tweede Wereldoorlog. Antwerpen: Manteau, 2015.
